وجود بیش از ۱۰۰ شبکه اجتماعی مبتنی بر وب در ایران که در حوزه‌های تخصصی و غیر تخصصی در حال فعالیت هستند، یکی از عوامل موید رشد ارتباطات و تعاملات در فضای مجازی کشور محسوب می‌شود. خوشبختانه حوزه فعالیت و امکانات تعدادی از این شبکه‌ها چنان رنگ ‌و بوی بومی و ملی به خود گرفته است که بر اساس آمار‌های قابل کسب از منابعی مانند Alexa، میانگین حضور در بعضی از این شبکه‌ها از ۳۰ دقیقه در روز به ازای هر کاربر فراتر رفته است. همچنین بعضی از این شبکه‌ها موفق شده‌اند از نظر کسب مخاطب و بازدید آن‌ها، خود را در رتبه‌های زیر ۱۰۰۰ در میان کل وبگاه‌های جهان قرار دهند. این آمار می‌تواند بیانگر هدف‌گذاری صحیح شبکه‌های اجتماعی ایرانی، نفوذ این شبکه‌ها در میان کاربران ایرانی و در نهایت، «حرفه‌ای» شدن کاربران ایرانی در حیطه استفاده از این قبیل شبکه‌ها تلقی شود. در جدول زیر وضعیت ۱۰ شبکه اجتماعی پربازدید داخلی و دو معیار نشان‌دهنده حجم فعالیت کاربران در آن‌ها قابل مشاهده است:

تعدادی از خدمات قابل توجه که شبکه‌های اجتماعی ایرانی ارائه می‌دهند عبارتند از: امکان استفاده از بازی‌های بومی شده، خدمات ارسال پیامک از طریق بستر وب، کسب درآمد با استفاده از سامانه‌های تبلیغاتی برخط، امتیاز‌دهی به کاربران با استفاده از محتوای ارسالی، داشتن واحد پولی مجازی برای انجام تراکنش‌های مالی داخل شبکه، تائید هویت حقیقی اعضای شبکه و غیره. اگرچه تعدادی از این خدمات، در حوزه کارکرد‌های عمومی یک شبکه اجتماعی دسته‌بندی نمی‌شوند، ولی ارائه با کیفیت و بدون مخاطره آن‌‌ها در کنار یک محفل مجازی، می‌تواند منجر به جذب مخاطبان بیشتری ‌شود و در نهایت با بزرگ‌شدن کسب‌وکار یک شبکه اجتماعی، سطح رضایت کاربران از فعالیت در آن‌ها نیز بالاتر ‌رود.

از طرف دیگر، با نگاهی گذرا به سهمی که کاربران ایرانی در استفاده از شبکه‌های اجتماعی خارجی دارند نیز متوجه استفاده به نسبت زیاد هم‌وطنان خود از این شبکه‌ها می‌شویم؛ برای مثال، صفحاتی در یکی از بزرگترین شبکه‌های اجتماعی جهان وجود دارد که بیش‌از ۲ میلیون کاربر ایرانی طرفدار آن هستند و یا طبق آمار‌‌ها و تحلیل‌های منتشر شده، ۱۰ درصد جمعیت ایران در یک شبکه‌ اجتماعی مبتنی بر محتوای تصویری حساب کاربری دارند و به فعالیت می‌پردازند. از آنجا که پربیننده‌ترین شبکه‌های اجتماعی ایرانی نیز بیش از ۲ میلیون کاربر دارند، ‌می‌توان گفت که یک میدان رقابتی میان شبکه‌های اجتماعی داخلی و خارجی از نظر جذب کاربر، ایجاد شده است؛ به خصوص که در سال‌های اخیر، الگوگیری‌هایی از شبکه‌های اجتماعی خارجی مبتنی بر وب و تلفن همراه به عمل آمده‌است که دال بر تلاش‌‌های ثمربخش نهاد‌های ملی برای سوق دادن کاربران به شبکه‌های اجتماعی ایرانی به جای موارد خارجی است.

رشد مشارکت هم‌وطنان در شبکه‌های اجتماعی داخلی و خارجی، در کنار فرصت‌ها و امتیازاتی که برای آن‌ها به ارمغان می‌آورد، باعث ایجاد مخاطراتی هم برای کاربران غیرحرفه‌ای می‌شود. برای مثال، دخیل شدن زودهنگام کودکان با مسائل غیرمربوط به گروه سنی آن‌ها‌ و سوءاستفاده‌هایی که توسط افراد سودجو از اطلاعات شخصی افراد می‌تواند صورت می‌‌گیرد، نمونه‌ای از این آسیب‌پذیری‌ها است. در یکی از آمار‌های منتشر شده بیان شده است که ۷۸ درصد سارقان منازل در سراسر جهان از اطلاعات منتشر شده در شبکه‌های اجتماعی برای تشخیص خانه‌های خالی استفاده می کنند. هرچند در کنار این مخاطرات که به دلایلی مانند ناآشنایی کاربران غیرحرفه‌ای ممکن است رخ بدهد، در نظر نگرفتن تمهیدات لازم از جانب نهاد‌‌های ارائه‌دهنده خدمت شبکه اجتماعی نیز می‌تواند به این مسائل دامن بزند.

پیشرفت علوم رایانه‌ای در زمینه شبکه‌های اجتماعی زمینه‌ای مناسب را در راستای اعتلای کیفیت تمامی اقسام شبکه‌های اجتماعی ایجاد کرده است. با یک جستجوی ساده در وب می‌توان با خیل همایش‌‌های برگزار‌ شده، پایان‌نامه‌های دانشگاهی، مقالات و گروه‌های علمی در این زمینه آشنا شد که قصد بهبود این شبکه‌ها و تعاملات در حال اجرا در آن‌ها را دارند. یکی از موارد پایه‌ای که باید تمامی شبکه‌ها خود را ملزم به رعایت آن کنند، بحث ایجاد امکانات در راستای حفاظت از حریم خصوصی کاربران و امنیت آن‌ها است. رعایت بحث امنیت در فضایی که اطلاعات شخصی افراد، پایه شکل‌گیری تعاملات هستند و تفاوتی هم میان افراد سواستفاده‌گر و افراد قابل اطمینان در ظاهر وجود ندارد، بسیار جدی به نظر می‌رسد.

نظرسنجی‌هایی که از کاربران شبکه‌های اجتماعی در مورد امنیت و حریم خصوصی کاربران در این شبکه‌ها توسط شرکت Forsa و موسسه Bitkom انجام شده است نشان می‌دهد که امروزه مسئله امنیت و حریم خصوصی، از منظر کاربران شبکه در رأس ویژگی‌های یک شبکه جای می‌گیرند:

اگرچه امروزه دیگر کمتر شبکه‌ اجتماعی معروفی – چه در داخل کشور یا خارج – یافت می‌شود که امنیت آن در سطح بسیار ضعیفی باشد و یا برای حریم خصوصی کاربران خود تنظیمات حداقلی را در نظر نگرفته‌ باشد، ولی از نتایج یک نظرسنجی دیگر که باز هم توسط شرکت Forsa و موسسه Bitkom انجام شده است، می‌توان فهمید که کاربران امروزه به طور جدی نیاز به خدمات با کیفیتی در مورد تمهیدات اندیشیده شده برای حفظ حریم خصوصی و امنیت دارند و سطح دانش آن‌ها نیز از این مسائل بالاتر رفته است:

با توجه به عرصه سخت رقابت شبکه‌های اجتماعی داخلی و خارجی، چه بهتر است که برای رضایت کاربران ایرانی و افزایش امنیت فضای مجازی ملی، از بهترین تجارب موجود به کار گرفته شده استفاده شود. در این صورت است رشد شبکه‌های اجتماعی ایرانی، به بلوغ خود رسیده و خدمات بومی و باکیفیتی که در خور هم وطنان ما است ارائه می‌شود.